farsça – فارسی – persian

Bosnalı Sûdi, 16. yy.’da yaşamış, İran Edebiyatının temel klasiklerinden olan, Hafız-ı Şîrâzî’nin Divan’ı ve Sa’dî-i Şîrâzî’nin Bostan ve Gülistan’ı hakkında şerh yazan bir müelliftir. Alanında mühim bu şerhler, Türkçeden Farsçaya çevrilip istifadeye sunulmuştur. Ama maalesef bu eserlerin Türkçe  yeni basımları mevcut değil. Osmanlı Türkçesi ile bu şerhlere buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Sûdi’nin şerhlerine ara ara yer vereceğiz. İlk olarak Hafız’ın “aşk-bâzî kâr-bâzî nist” beytine yaptığı şerhi ekliyoruz;

عشقبازی کار بازی نیست ای دل سر بباز

 ورنه کوی عشق نتوان زدبچوگان هوس

Aşk-bâzi kâr-bâzî nist ey dil ser be-bâz

Verne kûy-ı aşk netevan zed be-çevgân-ı heves

Bazı nüshada aşk bâzi yerine padişahî vaki olmuş murâdına birdir. Kârbâzî lamiyedir, bâzî oyun manasınadır. Kûy-ı aşk beyaniye, çevgân-ı heves de böyledir. Mahsûl-i beyit, aşıklık oyun işi değildir yani cüzi maslahat değildir. Ey gönül baş oynat yani meydân-ı aşkda başdan geç yoğsa aşk topunu heves çevganıyla çelmek olmaz yani aşıklık arzu-yi tab’la ve heva-yı nefsle olmaz. Belki âşığın tab’ı sâfi ve gönlü pâk gerek.